Đừng vội tin từ điển mù quáng

Mình thường gặp câu hỏi "Học tiếng Anh nên xài từ điển gì - Anh-Việt hay Anh-Anh?". Câu trả lời của mình tất nhiên...

Mình thường gặp câu hỏi "Học tiếng Anh nên xài từ điển gì - Anh-Việt hay Anh-Anh?". Câu trả lời của mình tất nhiên lúc nào cũng sẽ là Anh-Anh, vì nhiều từ điển Anh Việt mình cảm thấy hơi tào lao & cách giải thích không rõ ràng, hay bị gom chung khái niệm => nếu học lên cao mà quen xài từ điển Anh-Việt sẽ khó phân biệt nghĩa của các từ giống giống nhau. 

Ví dụ popular và common nhiều từ điển chỉ dịch chung là phổ biến, nhưng common thì có nghĩa the same in a lot of places or for a lot of people, còn popular thì là liked, enjoyed, or supported by many people hoặc for or involving ordinary people rather than experts or very educated people => cho nên nói cái A là common không có nghĩa là nó popular! 

Sự hiểu lầm này nhiều khi hơi tai hại, ví dụ như câu 

Money worries are a common problem for people raising children.

Nhiều bạn viết lại câu này bằng cách đổi chữ COMMON thành POPULAR => ra được thành quả là "Money worries are a popular problem for people raising children.", đọc vô bản thân cũng thấy kì kì nhưng lại không biết sửa sao 😅

Tuy nhiên cũng không có nghĩa xài từ điển Anh-Anh là không gây hoang mang. 

Lấy ví dụ như 2 từ điển phổ biến nhất mà người học tiếng Anh hay sử dụng là Cambridge Dictionary và Oxford Learner's Dictionaries. Với kinh nghiệm nhiều năm xài chùa thì mình thấy 2 từ điển này thường xuyên vả vô mặt nhau bôm bốp. 

Ví dụ như chữ CONSIDER, từ điển Cambridge có dòng warning ghi rất rõ là không được dùng consider với AS (ví dụ như nói "I consider him my brother" tức là tui coi anh ấy như anh/em trai), nếu thích đầy đủ hơn có thể ghi là "I consider him to be my brother" (to be có hay không cũng được). 

Hai từ điển vả mặt nhau bôm bốp.

Nhưng mở qua Oxford thì sẽ thấy nguyên cái ví dụ "The company is being actively considered AS a potential partner".

Và dò kĩ hơn thì sẽ thấy Cambridge dùng consider... AS... với một định nghĩa cho từ khác 😛 

Đúng là người hay nói đạo lý thường sống như Cambridge Dictionary.

Hoặc ví dụ như chữ sack, một bên thì nói là Level B2, một bên thì nói là Level C1 (thiệt ra cũng không cách gì nhau xa cho lắm nên cũng không phải vấn đề). 

Vấn đề ở đây là chú thích về văn phong. Một bên thì nói nó là informal, một bên thì không note gì cả. 

Người dạy hoặc người dùng ngôn ngữ đã lâu tất nhiên phần lớn đã phát triển được một cái sense về từ vựng, nhìn là biết cái nào xài được trong trường hợp nào, cái nào không; nhưng người mới học thì không phải ai cũng phân biệt được chuyện đó.

Mình đi dạy cũng đã gặp nhiều trường hợp học viên nói từ điển không note là informal thì mình cứ xài trong văn viết học thuật thôi, nhưng mà nó không note là bởi vì nó thiếu đó, chứ chưa chắc xài được 😁 

Hoàng Lê

C2 Proficiency (CPE) Grade A at #CrushIELTS